DIAGNOZA: DYSYDENT

Film oparty jest na wspomnieniach prawdziwych bojowników o demokrację – radzieckich dysydentów, którzy stawili czoła bezwzględności systemu totalitarnego, który wykorzystywał tak zwaną „psychiatrię karną” jako broń przeciwko wolnomyślicielom. Pozostaje to jedną z najbardziej haniebnych i strasznych kart w historii ZSRR. Historie medyczne dysydentów – więźniów szpitali psychiatrycznych – zostały potajemnie przekazane na Zachód i zaszokowały świat, gdy zostały opublikowane na stronach krajowych gazet. Polityczne nadużycia psychiatrii w ZSRR zostały potępione przez światową społeczność psychiatryczną, co doprowadziło do wycofania się Wszechzwiązkowego Towarzystwa Naukowego Neuropatologów i Psychiatrów ze Światowego Towarzystwa Psychiatrycznego.

Bohater filmu „Diagnoza: niezgoda” – Andrey Dovzhenko – jest młodym mężczyzną, który pracuje jako elektryk w krajowym radiu. Jest zupełnie inny od zwykłego obywatela Związku Radzieckiego. Ludzie wokół niego, w tym kierownictwo, nie lubią jego długich włosów, stylu mody i zamiłowania do zachodniej muzyki. Andrey czuje się jak obcy w swoim kraju. Chce słuchać swojego ulubionego brytyjskiego rocka i Radia Liberty. Chce żyć tak, jak domaga się tego jego wolne serce i młoda dusza.

Wydarzenia filmu rozgrywają się w 1977 roku w Ukraińskiej SRR. Pracownicy KGB Ukraińskiej SRR opracowują specjalną operację mającą na celu zdemaskowanie sabotażystów wewnątrz szpitala psychiatrycznego. Ktoś spośród pacjentów lub personelu szpitala, za pośrednictwem zewnętrznych konspiratorów, wysyła na Zachód materiały obciążające, które opisują okrutne metody psychiatrii karnej. W ten sposób zostaje podjęta decyzja o zwerbowaniu jednego z „nowych klientów” szpitala.

Pewnego dnia Andrey zostaje zwolniony z pracy. Na skraju rozpaczy zamyka się w sterowni radiowej i puszcza na antenie utwór brytyjskiej grupy rockowej zakazanej w ZSRR. Zostaje za to aresztowany i wtrącony do aresztu śledczego, gdzie musi czekać na decyzję sądu.

Wkrótce Andrey dowiaduje się strasznej prawdy – większość oskarżonych o „antyradziecką propagandę” trafia nie do więzień, ale do szpitali psychiatrycznych. U niego również zdiagnozowano „powolną schizofrenię” i wysłano do szpitala psychiatrycznego specjalnego typu, a raczej do piekła radzieckiej psychiatrii karnej. Próbując zmusić Dovzhenko do wyrzeczenia się swoich poglądów, wywierając presję psychologiczną na jego żonę i małego syna, agenci bezpieczeństwa państwowego próbują przekonać go do współpracy i pomocy w znalezieniu źródła wycieków informacji niejawnych, ale Andrey wybiera inną ścieżkę – ścieżkę walki z systemem.

Q&A
data: 24.10
prowadząca: Beata Kwiatkowska
goście: Kostyantin Temlyak, Vitalii Salii
spotkanie odbędzie się w języku polsko-ukraińskim w obecności tłumaczki
tłumaczenie: Ludmiła Januszewska

Gatunek: thriller, psychologiczny
Reżyseria Denys Tarasov
Scenariusz Ksenia Zastavskaya
Zdjęcia Ievhenii Kyrei
Montaż Mikayel Torgomyan
Muzyka Hossein Mirzagholi
Obsada Kostiantyn Temliak, Irma Vitovska, Serhii Kalantai,
Ostap Stupka, Vitalii Salii, Andrii Mostrenko
Producent Artem Koliubaiev, Valeria Ivanenko, Taras Bosak
Język ukraiński
Napisy polskie
Kraj Ukraina 2023, 118’

Nagrody:
Warszawski Festiwal Filmowy 2023  – Wyróżnienie Specjalne Jury, Nagroda Publiczności
PTAKH – Ukraiński Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Wielkiej Brytanii 2024 – Najlepszy aktor pierwszoplanowy, najlepsza aktorka pierwszoplanowa, najlepszy scenariusz, najlepszy reżyser, najlepszy film fabularny nie na temat wojny,
Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Montrealu 2024 – Najlepszy reżyser | Denys Tarasov, Najlepszy aktor | Kostiantyn Temliak